De Beproeving

De EOS 500D is het nieuwe topmodel van Canons EOS xxxD-serie van instap-dslr's. De camera werd op 25 maart aangekondigd, al duurde het nog even voor het toestel daadwerkelijk leverbaar werd. De grootste blikvanger is de 3"-lcd met 930.000 subpixels aan de achterzijde, maar Canon heeft ook het binnenste van de camera aangepakt. Zo beschikt de EOS 500D over de cmos-beeldsensor met 15,1 megapixels die ook in de semi-professionele EOS 50D zit, en heeft Canon de nieuwe dslr-telg voorzien van de nieuwe Digic 4-beeldprocessor.



Tweakers.net ontving de EOS 500D eind mei en kon er een weekje mee spelen. Niet alleen werd een oordeel gevormd over de bediening en het gebruiksgemak van de dslr, maar tevens werden testfoto's gemaakt om de iso-prestaties te beoordelen en werd de camera een dagje meegenomen naar Spakenburg voor het Zuidwal-botterevenement. Dat gaf ons een mooie gelegenheid om foto's te nemen en om de belichtingsmeting te testen.

Specificaties Canon EOS 500D

Sensortype	cmos, 15,1-megapixel
Sensorformaat	22,3mm x 14,9mm, cropfactor 1,6x
Beeldverhouding	3:2
Beeldformaat	4752 x 3168 pixels
Lensbevestiging	Canon EF-mount
Lcd	3", 930.000 subpixels
Zoeker	pentamirror, 95 procent dekking, vergrotingsfactor 0,87
Iso-bereik	iso 100-3200 in 1/3ev-stappen, auto iso 100-1600, h1 (iso 6400), h2 (iso 12.800)
Autofocus	9punt-cmos-sensor, f/5,6-crosstype in het midden met verhoogde gevoeligheid in combinatie met f/2,8-lenzen
Focusmodes	AI Focus, One Shot, AI Servo
Witbalans	automatisch, daglicht, schaduw, bewolkt, gloeilamp, gasontlading, flash, custom
Belichtingsmeting	multisegment (35 zones), centerweighted, deelgebied, spot
Belichtingsmodes	auto, program, diafragma, sluitertijd, handmatig, a-dep, 'creative auto', portret, landschap, macro, sport, nachtportret, flash uit, film
Sluitertijden	30-1/4000s, 1/200s (flashsync), bulb
Belichtingsaanpassing	+/- 2ev (in stappen van 1/3ev of 1/2ev)
Aansluitingen	usb 2.0 + video-out gecombineerd, hdmi-c, bedrade afstandsbediening
Opslag	sd-/sdhc-kaarten
Bestandsformaten	jpeg, raw (.cr2)
Batterij	LP-E5, 1050mAh 7,4v-lithium-ion
Afmetingen	129x98x62mm
Gewicht	480g exclusief batterij, geheugenkaart en accessoires

Concurrenten

De Canon EOS 500D bevindt zich in een druk segment. Zo is de camera met zijn straatprijs van rond de 650 euro ingesloten door de Nikon D5000, die in de body-only-variant ongeveer 600 euro kost, en de Nikon D90, die met een straatprijs van ongeveer 750 euro toch flink wat duurder is. De drie modellen hebben een vergelijkbaar autofocussysteem, met negen focuspunten voor de Canon, terwijl de twee Nikons voor de scherpstelling elf focuspunten tot hun beschikking hebben. Wat betreft kwaliteit van de lcd is er geen verschil, althans wat betreft de cijfers: de EOS 500D en de D90 hebben beide een 3"-lcd met 930.000 subpixels.

Wat de andere specificaties betreft heeft de EOS 500D meer overeenkomsten met de D5000 van Nikon. Zo maken beide gebruik van een zoekersysteem op basis van een spiegel, een zogeheten pentamirror-ontwerp, en bedraagt de maximale snelheid in de continu-stand ongeveer 3,4 foto's per seconde voor de Eos 500D, tegenover 4 voor de D5000. Deze laatste beschikt wel over een draaibare lcd, die echter weer een lagere resolutie heeft. De beeldsensor van de EOS 500D heeft in vergelijking met de D5000 ongeveer drie megapixels meer, met een totaal van 15,1 megapixels. Ook is de filmresolutie van de EOS 500D hoger dan die van de D5000. Wat dat betreft is de prijsstelling van net boven die van de D5000 redelijk begrijpelijk. Voor ons zou de scherpere lcd de doorslag geven.

Naast de twee voor de hand liggende Nikons bevindt ook Olympus zich in de arena, en wel met zijn nieuwe Four Thirds-dslr E-620, die over een draaibare lcd en een zeer uitgebreid menu beschikt. De E-620 heeft echter een duidelijk kleinere grip en de autofocus is minder snel dan die van de EOS 500D. Als we de D90 tot de concurrenten van de EOS 500D rekenen, dan is de Olympus E-30, die daar wat straatprijs betreft iets boven zit, dat ook. Net als de D90 beschikt de E-30 over een pentaprisma-zoeker, maar Olympus heeft de E-30 vreemd genoeg niet uitgerust met de high res-lcd van de D90 en de EOS 500D, en de E-30 is net als de E-620 niet de snelste met scherpstellen. Ook blijkt uit verschillende testen, zoals bij Cameralabs, dat de EOS 500D en de D5000 wat beeldkwaliteit betreft aan elkaar gewaagd zijn, terwijl Four Thirds-camera's vanwege hun kleinere beeldsensor bij hoge iso-waarden meer last van ruis hebben.

Interface

Flitser en zoeker

De flitser, die een richtgetal van 13 heeft, klapt redelijk ver op, zodat er alleen met erg grote of lange lenzen kans op slagschaduw van de lens is. Bovendien: hoe hoger de flitser, des te minder kans er is op het optreden van het rode-ogeneffect. Helaas heeft Canon verzuimd de EOS 500D uit te rusten met een dedicated scherpstelhulplicht. In plaats daarvan moet de flitser worden opgeklapt, die dan als een stroboscoop snel achter elkaar een aantal flitsen geeft. Gelukkig kan het autofocussysteem ook bij weinig licht nog redelijk snel scherpstellen.

In de zoeker wordt behoorlijk wat informatie weergegven. Zo zijn de negen autofocuspunten te zien, evenals de cirkel in het midden die in de spot-modus voor de belichtingsmeting gebruikt wordt. Naast de gebruikelijke vermelding van sluitertijd, diafragma, flashinstellingen en een belichtingsindicatie is onderin het beeld van de zoeker ook de iso-waarde af te lezen, evenals het focusbevestigingspunt en de indicatie voor de eerder besproken Highlight Tone Priority.

Interface

Net als bij de EOS 50D kan met een druk op de Set-knop, in het midden van het d-pad, het Quick Control-menu worden opgeroepen. In dit scherm, dat genavigeerd wordt met de d-pad, zijn onder meer snel de iso-waarde, de Picture Style, de witbalans, de focus- en drivestand, de belichtingsmeetmethode en de fotokwaliteit direct te veranderen door aan het instelwiel bij de sluiter te draaien. Ook bevat dit snelmenu indicatoren voor het aantal genomen foto's, de batterij en de belichting. Door op de Display-knop te drukken krijgt de gebruiker de belangrijkste instellingen van zijn camera voorgeschoteld.

In het onderdeel Persoonlijke voorkeuze oftewel C.Fn zijn de meeste interessante opties te vinden. In het menu treffen we onder meer opties aan voor de Highlight Tone Priority en de vignetteringscorrectie. Ook nieuw in het EOS 500D-menu is de aanwezigheid van meerdere gradaties voor de zogeheten Auto helderheid optimalisatie en de Hi ISO ruisreductie. Bij de EOS 450D konden deze functionaliteiten alleen maar aan of uit gezet worden. Vervelend is dat in het menu alleen horizontaal door items gescrolled kan worden: voor het snel aanpassen van bijvoorbeeld de iso-waarde is het soms handig om ook verticaal door de opties te kunnen wandelen. De Creative Auto-stand, waarbij de werking de sluitertijd en de diafragma via sliders inzichtelijk wordt gemaakt, is overgenomen van de EOS 50D, maar voegt in onze ogen niet zoveel toe.

Iso-prestaties

Onderstaande foto's zijn genomen op een statief met de optische beeldstabilisatie in de lens uitgeschakeld. Met uitzondering van de bovenste foto zijn alle iso-plaatjes 100 procent-crops en zijn ze lossless en zonder verscherping opgeslagen. Er is scherpgesteld op het aluminium koelblok van het moederbord.

iso 100

iso 200

iso 400

iso 800

iso 1600

iso 3200

Uit de foto's blijkt dat de EOS 500D relatief erg weinig last heeft van ruis. Tot en met iso 400 is geen ruis zichtbaar en pas vanaf iso 800 zijn de letters op de condensator iets wolliger. Ook houdt het dynamisch bereik van de EOS 500D zich bij iso 800 nog zeer goed staande, met volle kleuren van onder meer de veer van het koelblok, het glanzende omhulsel van de condensator en het koperdraad van de spoel. Pas bij 1600 neemt de kleurreproductie iets af en is voor het eerst wat ruis zichtbaar. Bij iso 3200 worden de kleuren snel fletser vanwege uitsmering en holt de scherpte van de letters op de condensator van het moederbord drastisch achteruit. Toch is iso 3200 in onze ogen nog goed te gebruiken.

iso 6400

iso 12.800

In noodgevallen kan bij de EOS 500D nog worden teruggegrepen op iso 6400 en iso 12.800, of althans op de equivalenten daarvan. Wij zouden die standen ook echt voor noodgevallen reserveren: met iso 6400 valt nog wel een gokje te wagen, maar met iso 12.800 verschijnen er storende rode streepjes in het beeld, en ook verkleind valt er weinig meer van te maken.

Ruisreductieniveaus

De EOS 500D biedt een aantal ruisreductieniveaus aan. Er is keuze voor 'low', 'standard' en 'strong', maar er kan ook voor worden gekozen om helemaal geen ruisreductie op de jpeg-bestanden toe te passen. Hieronder is te zien hoeveel detail er overblijft met de ruisreductie lopend van 'off' naar 'strong'. Als lichtgevoeligheid is iso 1600 gekozen. Duidelijk te zien is dat de dunne lijntjes van het moederbord en het cijfer 10 op het plakkertje worden uitgesmeerd. Door in raw te schieten in plaats van in jpeg kan ook naderhand ruisreductie plaatsvinden.

ruisreductie 'off'

ruisreductie 'low'

ruisreductie 'standard'

ruisreductie 'strong'

Interne wijzigingen en video

Beeldsensor

De cmos-beeldsensor verschilt op een tweetal punten van die van de EOS 50D. Jip Barth, technisch specialist bij Canon, vertelde ons bij de officiële introductie van de EOS 500D dat de camera voor de uitlezing van de sensorgegevens gebruikmaakt van een tweekanaalssysteem in plaats van het snellere uitleessysteem met vier kanalen dat door de EOS 50D wordt gebruikt. Dat verklaart onder meer het snelheidsverschil in burstmodes tussen de twee dslr's: de EOS 50D kan 6,3 beelden per seconde schieten, terwijl de EOS 500D blijft steken op maximaal 3,4 foto's per seconde. Verder is bij de EOS 500D de laag met microlenzen boven de beeldsensor volgens Barth niet 'gap-less' uitgevoerd, waardoor de beeldkwaliteit iets achterblijft bij die van de EOS 50D.



Door het gebruik van de nieuwe beeldsensor is ook het iso-bereik veruimd. In plaats van iso 1600 bij de EOS 450D is de maximale gevoeligheid opgehoogd naar iso 3200, terwijl voor 'noodgevallen' de lichtgevoeiligheid van de nieuwe camera nog verder opgehoogd kan worden naar het equivalent van iso 6400 en iso 12800. Ook is het buffergeheugen verruimd. Er kunnen nu 170 jpegs of negen raw-foto's achter elkaar worden geschoten voordat de inhoud van de buffer naar de geheugenkaart moet worden weggeschreven. Bij de EOS 450D zat het buffergeheugen al vol na 53 jpeg's of zes raw-foto's.

Digic IV

De toepassing van de Digic IV-beeldverwerkings-chip, die ook al in de EOS 50D is te vinden, maakt een aantal nieuwe opties beschikbaar voor het nieuwe topmodel in Canons instaplijn van dslr's. Zo kan de EOS 500D-gebruiker via de Highlight Tone Priority-optie voorkomen dat delen van de foto worden overbelicht. Tevens is de Peripheral Illumination Correction-optie toegevoegd. Hiermee kunnen donkere randen op een foto als gevolg van de zogeheten vignettering aan de hand van de lensgegevens automatisch worden gecorrigeerd. Deze vignetteringscorrectie was al mogelijk met Canons DPP-software voor de pc, maar Canon heeft de correctiefunctie nu in de body geïntegreerd. Daarnaast maakt de Digic IV-chip in Live View gezichtsherkenning mogelijk. De nieuwe Digic IV is volgens Canon vooral sneller dan de Digic III, die in de EOS 450D zit, terwijl ook de ruisonderdrukking bij hoge iso-waarden verbeterd zou zijn.

Video

De EOS 500D kan video opnemen met een resolutie van tot 1080p. Voorheen was alleen een andere Canon-dslr, de EOS 5D Mark II, in staat om in die hoge resolutie video op te nemen. De full frame-dslr 5D Mark II weet echter bij deze progressive resolutie een framerate van 30fps vol te houden, terwijl de EOS 500D in die resolutie 20Hz als verversingsfrequentie aanhoudt, waarschijnlijk vanwege zijn kleinere buffer. De videobeelden worden gecodeerd met h.264, terwijl de video als .mov-bestand wordt opgeslagen. Voor de codering van audio wordt lpcm gebruikt.

In tegenstelling tot concurrent Nikon heeft Canon de filmmodus beschikbaar gemaakt via een stand op de modusknop. Met de knop met het rode puntje aan de achterkant wordt de videopname gestart en gestopt. Tijdens het filmen is het mogelijk om scherp te stellen met behulp van de '*'-knop. Het scherpstellen, dat op basis van contrastdetectie gebeurt, is hoorbaar op het audiospoor van de opname, omdat de ingebouwde microfoon dit oppikt. In tegenstelling tot bij de EOS 5D Mark II ontbreekt bij de EOS 500D de mogelijkheid om een externe microfoon aan te sluiten. De kadering voor het 16:9-filmformaat wordt met grijze balken boven- en onderaan het scherm getoond, terwijl optioneel een realtime-histogram is op te roepen.



De EOS 500D heeft in de filmmodus drie manieren om scherp te stellen; de traditionele live view-modus met contrastdetectie, een live view-modus met gezichtsherkenning en een quick view-modus waarbij een fasedetectiesysteem voor de scherpstelling worden gebruikt.


De Canon EOS 500D is, anders dan bijvoorbeeld een camcorder, niet in staat om tijdens het filmen continu scherp te stellen, maar wel is het mogelijk om met de AE-knop tussentijds te focussen. Een handige optie vinden wij, waarmee de filmfunctie van de 500D flexibeler is dan die van bijvoorbeeld de Nikon D90, waarbij alleen voorafgaand aan de filmsessie automatisch scherpgesteld kan worden. Ook de nieuwe D5000 is aan die beperking onderhevig. De nieuwe D300s, een semi-professionele dslr van Nikon, heeft wel de mogelijkheid om tijdens het filmen continu te focussen.




De Eos 500D heeft de mogelijkheid om tijdens het filmen een foto op de volledige resolutie te maken. Dat gaat door simpelweg tijdens het filmen de ontspanknop in te drukken. Wel wordt de video-opname dan tijdelijk gepauzeerd. Is de foto genomen, dan gaat de camera weer verder met filmen. Ondanks de onderbreking wordt maar één filmbestand weggeschreven.

De keuze tussen 1080/20p of 720/30p is een lastige. Aan de ene kant kan een 1080/20p-opname uitstekend op een full hd-set worden afgespeeld, waarbij de extra resolutie ten opzichte van 720p goed merkbaar is. Aan de andere kant is voor velen een framerate van 20fps onvoldoende om een rustig, comfortabel filmbeeld op te leveren. Bij ons geeft uiteindelijk de hogere resolutie de doorslag.

Een mini-50D

Behuizing

De EOS 500D ligt uitstekend in de hand. De hand sluit zich mooi om de camera heen en we vinden hem beduidend beter vasthouden dan zijn grotere broertje, de EOS 50D. Wat vorm betreft is de Canon EOS 500D te omschrijven als een mini-variant daarvan. Gebruikers die met hun linkeroog door de zoeker heen kijken, zullen de camera mogelijk echter wat te krap bemeten vinden. Het geringe gewicht van de camera verraste ons. Toen we het toestel net uit de doos hadden gehaald, dachten we dat er nog geen accu in zat; ten onrechte, zo bleek. Ondanks het lage gewicht van ongeveer 480 gram schoon aan de haak, maakt de EOS 500D een stevige en solide indruk. Net als bij de andere instappers van het bedrijf heeft Canon bij de EOS 500D de top-lcd weggelaten. Vanwege het kleine formaat van de camera zou hier ook geen ruimte voor zijn.

Ten opzichte van de EOS 450D is bij de EOS 500D wat het uiterlijk betreft alleen het gripvlak aan de voorkant iets gewijzigd voor een beter houvast, heeft de kunstrof bekleding van de camerabehuizing wat meer textuur gekregen en is de knoppenindeling iets veranderd. Zo heeft de instelling voor de belichtingsmeting op het d-pad plaats moeten maken voor een directe toegang tot de witbalansinstelling. Ook zijn er aan de voor- en achterkant vier gaatjes in diamantpatroon te zien voor de microfoon en speaker. De modusknop is aan de bovenkant nu zilverkleurig in plaats van zwart, zoals dat bij de EOS 450D is, en de groeven op de modusknop zijn voor meer grip iets anders uitgevoerd. Het langgerechte rubberachtige gripvlak voor de duim draagt bij aan de comforabele houvast van het toestel.

Ten opzichte van de EOS 450D is bij de EOS 500D wat het uiterlijk betreft alleen het gripvlak aan de voorkant iets gewijzigd voor een beter houvast, heeft de kunstrof bekleding van de camerabehuizing wat meer textuur gekregen en is de knoppenindeling iets veranderd. Zo heeft de instelling voor de belichtingsmeting op het d-pad plaats moeten maken voor een directe toegang tot de witbalansinstelling. Ook zijn er aan de voor- en achterkant vier gaatjes in diamantpatroon te zien voor de microfoon en speaker. De modusknop is aan de bovenkant nu zilverkleurig in plaats van zwart, zoals dat bij de EOS 450D is, en de groeven op de modusknop zijn voor meer grip iets anders uitgevoerd. Het langgerechte rubberachtige gripvlak voor de duim draagt bij aan de comforabele houvast van het toestel.

Conclusie

Canons nieuwe mainstream-dslr is een gouden vondst. De EOS 500D is lekker klein, maar ligt toch prima in de hand. Hij is verder licht, maar toch uitgerust met een 3"-lcd met vga-resolutie, en de EOS 500D stelt met zijn negen focuspunten snel scherp. De camera produceert scherpe beelden met natuurlijke kleuren en tijdens onze week met de camera zijn er geen serieuze belichtingskwesties aan het licht gekomen. Met de Highlight Tone Priority, nieuw voor de EOS xxxD-lijn, weet de camera overbelichting van lichte delen van het beeld tot een minimum te beperken.

De camera heeft slechts een paar kleine minpunten, waaronder een moeilijk bereikbare iso-knop, het gebruik van de play-knop om in te zoomen na het nemen van een foto en het gebruik van de opklapbare flitser als stroboscopisch hulplicht bij het scherpstellen in situaties met weinig licht.

Al met al is de EOS 500D te typeren als een geslaagde miniatuurversie van zijn grotere broer EOS 50D, maar dan met de mogelijkheid om video in hd-kwaliteit op te nemen. Canon heeft met de nieuwe dslr een sterke troef in handen.